Kamati ya Bunge wametutumia wadau ili tufanye uchambuzi na kupeleka maoni yetu.
Muswada huu unapendekeza kufanya marekebisho katika Sheria Tano ambazo ni:
Sheria ya Nguvu ya Atomu, Sura ya 188;
Sheria ya Chuo chaBahari Dar es Salaam, Sura ya 253;
Sheria ya Mamlaka ya Nchi Kuhusiana na Umiliki wa Mali na Rasilimali Asilia, Sura ya 449;
Sheriaya Mamlaka ya Nchi Kuhusu Utajiri na Maliasilia za Nchi (Mapitio ya
Mikataba na Majadiliano Kuhusu Masharti Hasi), Sura ya 450 na
Sheria ya Shirika la Utafiti na Maendeleo ya Viwanda, Sura ya 159.
[14:02, 04/07/2023] K: Karibu [14:11, 04/07/2023] Ko: NIJUAVYO mimi;Muswada wa The Written Laws (Misc Amendment) No. 2 Bill, 2023 unaleta mapendekezo ya kufanya marekebisho katika Sheria Tano tofauti. Sheria hizo ni:
1. Sheria ya Nguvu ya Atomu, Sura ya 188: Muswada unapendekeza marekebisho katika sheria hii inayohusiana na matumizi na udhibiti wa nguvu ya atomiki nchini.
2. Sheria ya Chuo cha Bahari Dar es Salaam, Sura ya 253: Muswada unapendekeza marekebisho katika sheria inayohusiana na uanzishwaji na utawala wa Chuo cha Bahari Dar es Salaam.
3. Sheria ya Mamlaka ya Nchi Kuhusiana na Umiliki wa Mali na Rasilimali Asilia, Sura ya 449: Muswada unapendekeza marekebisho katika sheria inayosimamia masuala ya umiliki wa mali na rasilimali asilia nchini.
4. Sheria ya Mamlaka ya Nchi Kuhusu Utajiri na Maliasilia za Nchi (Mapitio ya Mikataba na Majadiliano Kuhusu Masharti Hasi), Sura ya 450: Muswada unapendekeza marekebisho katika sheria inayohusika na mapitio ya mikataba na majadiliano kuhusu masharti hasi yanayohusiana na utajiri na maliasili za nchi.
5. Sheria ya Shirika la Utafiti na Maendeleo ya Viwanda, Sura ya 159: Muswada unapendekeza marekebisho katika sheria inayohusiana na shirika la utafiti na maendeleo ya viwanda nchini.
Kamati ya Utawala Katiba na Sheria ya Bunge itafanya uchambuzi wa muswada huu katika vikao vyake vya mwezi wa Nane, kuanzia tarehe 14 Agosti. Wananchi na wadau wengine wanakaribishwa kuwasilisha maoni yao kuhusu muswada huo kwa kamati hiyo ili kuzingatiwa katika mchakato wa marekebisho ya sheria hizo.
[15:36, 05/07/2023] T: Naweza kuelezea mchakato wa kufanya marekebisho katika sheria kwa ujumla.
Kufanya marekebisho katika sheria zilizotajwa inahitaji mchakato wa kisheria ambao unaweza kuwa pana na ngumu. Mchakato huu unaweza kuhusisha hatua zifuatazo:
1. Utafiti na tathmini: Kwanza, serikali inapaswa kufanya utafiti na tathmini ya sheria hizo ili kubaini kasoro, mapungufu, na maeneo yanayohitaji kuboreshwa. Kwa kushirikiana na wadau mbalimbali, mamlaka inaweza kuelewa vyema jinsi sheria hizo zinavyofanya kazi na athari zake kwa jamii na uchumi. Na hadi kuuleta hapa serikali imeufanyia kazi
2. Mashauriano na wadau: Mara baada ya tathmini, ni muhimu kushirikisha wadau wanaohusika, kama vile wananchi, wataalamu, mashirika, na taasisi zinazohusiana na masuala yanayosimamiwa na sheria hizo. Kusikiliza maoni ya wadau kutawezesha kufanya marekebisho yanayolingana na mahitaji halisi ya jamii.
3. Mapitio ya kisheria: Mchakato wa kisheria unapaswa kufanyika ili kuandaa rasimu ya marekebisho ya sheria. Wataalamu wa kisheria wanapaswa kufanya mapitio ya kina ili kuhakikisha kuwa marekebisho hayavunji Katiba na yanalingana na sheria nyingine zilizopo.
4. Bunge: Marekebisho ya sheria yanahitaji kuwasilishwa kwenye Bunge ili kujadiliwa na kuidhinishwa. Mchakato huu unaweza kuhusisha mjadala na mijadala ya kisiasa, na inaweza kuchukua muda mrefu kabla ya kupitishwa.
5. Rais au Mamlaka nyingine: Baada ya Bunge kupitisha marekebisho hayo, yanaweza kutumwa kwa Rais au mamlaka nyingine kwa kuidhinishwa rasmi na kutiwa saini kuwa sheria.
Inafaa kuzingatia kuwa marekebisho ya sheria ni mchakato unaojumuisha nguvu za kisiasa, maslahi ya wadau, na matakwa ya umma. Ni vyema kuhakikisha kuwa mabadiliko yanafanywa kwa lengo la kuboresha na kuleta manufaa kwa jamii nzima na ndio maana limeletwa hapa tulijadili.
[16:28, 05/07/2023 be: Kuna sababu mbalimbali ambazo zinaweza kusababisha mabadiliko katika sheria. Kuna zile zinajulikana wazi na zinazolalamikiwa mfano wa jumla
1. Mahitaji ya kijamii: Jamii inabadilika na kukua kwa muda, na mahitaji na matarajio ya watu yanaweza kubadilika pia. Sheria zilizopo zinaweza kuwa zimepitwa na wakati au hazitoshi kukidhi mahitaji mapya ya jamii. Kwa hiyo, mabadiliko ya sheria yanaweza kuhitajika ili kuzingatia na kushughulikia mahitaji ya kijamii yanayobadilika.
2. Mapungufu na kasoro: Wakati mwingine, sheria zinaweza kuwa na mapungufu au kasoro ambazo zinahitaji kurekebishwa. Mapungufu hayo yanaweza kujitokeza kutokana na maoni ya wadau, uzoefu wa utekelezaji wa sheria, au mabadiliko katika mazingira ya kisheria au kiuchumi.
3. Maendeleo ya kiteknolojia: Maendeleo ya kiteknolojia yanaweza kusababisha mabadiliko katika sheria ili kukabiliana na changamoto mpya zinazojitokeza. Kwa mfano, mabadiliko katika teknolojia ya habari na mawasiliano yanaweza kuathiri masuala kama faragha, usalama wa mtandao, na uhuru wa kujieleza, na hivyo kuhitaji marekebisho katika sheria husika.
4. Mabadiliko ya kimataifa: Sheria za nchi zinaweza kuathiriwa na mabadiliko ya kimataifa, kama vile mikataba ya kimataifa, mabadiliko ya biashara na uwekezaji, au masuala ya usalama wa kimataifa. Kwa hiyo, nchi inaweza kuhitaji kufanya marekebisho katika sheria zake ili kuendana na mabadiliko hayo na kuhakikisha utangamano na wengine katika jumuiya ya kimataifa.
5. Matakwa ya kisiasa: Mabadiliko katika uongozi wa kisiasa au mabadiliko katika maono ya serikali yanaweza kuwa sababu ya mabadiliko katika sheria. Serikali mpya inaweza kuwa na vipaumbele tofauti au sera mpya, na hivyo kuamua kufanya marekebisho ili kutekeleza ajenda yake.
Sababu za mabadiliko katika sheria zinaweza kutofautiana kulingana na muktadha wa nchi husika na masuala yanayohusika. Mchakato wa kufanya marekebisho ya sheria unapaswa kuwa wa uwazi na kushirikisha wadau mbalimbali ili kuhakikisha kuwa mabadiliko yanafanywa kwa njia inayozingatia maslahi ya umma na kanuni za haki na demokrasia. Lakini tangu Taarifa hii imezagaa mtandaoni wengi wanahusisha na baadhi ya mikataba Nchi iliyoingia nashauri tu ni vema wizara husika ama mwanasheria mkuu kutoa ufafanuzi kwa jamii juu ya marekebishao ya sheria hizi hasa hii ya rasilimali…Kwanini sasa hili niswali lenyeukakasi huku mtaani..wakatikidonda cha DPW kikitoa usaha.. Sijui naelewekaaaaa..
[16:45, 05/07/2023] +255 783 1: Miaka 60 uhuru tumeshindwa kusimamia rasilimali zetu wenyewe? Sababu hasa ni Nini? Kwanini tunakimbilia kwenye uwekezaji wa rasilimali muhimu za nchi Tena kwa mikataba mibovu, mbaya zaidi kwa Siri? Tatizo ilianzia wapi? Je hakuna tiba zaidi ya uwekezaji?
1.Migodi muhimu IPO kwa Wazungu,
2. Misitu tumeitoa kwa Mwarabu,
3.Posta tumeitoa kwa Mwarabu,
4.Misitu tumeitoa kwa mwarabu,
5.Gesi tumeitoa kwa Mzungu,
6.Uwanja wa ndege wa KIA nao tumeutoa,
7.Bandari tumeitoa kwa mwarabu,
8.Loliondo tumeitoa kwa Mwarabu,
Maeneo yote Muhimu tumeshatoa na bado maisha ya watu wetu ni Duni
Uwekezaji katika maeneo nyeti kwa miaka mingi
Sijawahi kusikia Report ya CAG kuhusu faida au hasara tunayopata Kama nchi.
Katiba yetu imetupa wananchi wajibu wa kulinda rasilimali zetu.
Swali: 1)
Je, mikataba ya uwekezaji ni Siri au public kwa mujibu wa katiba ya yetu?
Swali 2) Kama ni Siri kwa manufaa ya nani?
Swali 3) CAG anaweza au hawezi kukagua?
[16:54, 05/07/2023] Ta: Njoo hapa na fact,vielelezo na taarifa sahihi zenye vyanzo sahihi,Hisia zinaruhusiwa lakini njoo na suluhisho la matatizo uliyoyaona na mapendekezo hapa si kundi la kumlaumu mtu ni forum ya majadiliano,mifano hai na vielezo halisia..Nazidi kukushauri tena mengi unayoyauliza yapo yalijadiliwa hapa hapa na yanapatikana kwenye tovuti lakini Wadau watakujibu kwa manufaa ya wote….
[17:06, 05/07/2023] T: Bwana @~A Kuongeza mapato na kuendeleza rasilimali za nchi ni changamoto kubwa inayowakabili nchi nyingi, na Tanzania haijatengwa. Sababu za kufikia hali hii ni ngumu na zinajumuisha mambo mengi, ikiwa ni pamoja na mambo ya kisiasa, kiuchumi, kisheria, na utawala.Hapa kuna baadhi tu ya sababu ninazozijua kwa ujumla wake zinazoweza kuelezea hali hii:
1. Upungufu wa uwezo wa kiutawala: Nchi inaweza kukabiliana na upungufu wa uwezo wa kusimamia na kusimamia rasilimali zake kwa ufanisi. Hii inaweza kujumuisha ukosefu wa wataalamu na miundombinu ya kutosha, utendaji duni wa taasisi za umma, na ufisadi.
2. Uhaba wa mitaji na teknolojia: Uwezo wa ndani wa kuchimba, kusafirisha, na kusindika rasilimali unaweza kuwa mdogo kutokana na uhaba wa mitaji na teknolojia. Hii inaweza kuwalazimu nchi kutegemea uwekezaji kutoka kwa wawekezaji wa kigeni wenye uwezo na teknolojia.
3. Mahitaji ya uwekezaji: Kuendeleza rasilimali nyingi za nchi kunahitaji uwekezaji mkubwa, ambao mara nyingi nchi yenyewe haiwezi kumudu. Hivyo, wawekezaji wa kigeni wanaweza kuletwa ili kusaidia katika maendeleo hayo. Hata hivyo, mikataba mibovu au isiyokuwa na uwazi inaweza kusababisha nchi kupoteza faida na kudumaza ukuaji wa kiuchumi.
4. Ufisadi na udhaifu wa utawala: Ufisadi na udhaifu katika utawala unaweza kuathiri mchakato wa kuwezesha na kusimamia uwekezaji. Ufisadi unaweza kusababisha mikataba mibovu na faida ya rasilimali kutolewa kwa watu binafsi au makampuni bila kuleta manufaa kwa jamii nzima.
Kuhusu maswali yako @~A
1. Kulingana na Katiba ya Tanzania, masuala ya umma yanapaswa kuwa wazi na kupatikana kwa umma. Hata hivyo, mikataba ya uwekezaji inaweza kuwa na sehemu zilizofungwa kwa umma kwa sababu za usiri wa biashara au usalama. Ni muhimu kuwa na uwazi na uwajibikaji katika mchakato wa mikataba ya uwekezaji ili kuhakikisha kuwa manufaa ya nchi na wananchi yanazingatiwa.
2. Siri kuhusu mikataba ya uwekezaji inaweza kuwa kwa manufaa ya wadau fulani, kama vile wawekezaji wenyewe au watu wenye maslahi binafsi ambao wanataka kufaidika kutokana na mikataba hiyo. Hata hivyo, siri hiyo inaweza kudhuru maslahi ya umma na kuzuia uwazi na uwajibikaji.
3. Ofisi ya Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali (CAG) ina jukumu la kufanya ukaguzi wa fedha za umma na kutoa ripoti zake kwa umma. Kwa hiyo, CAG ana mamlaka ya kukagua mikataba ya uwekezaji na kutoa ripoti juu ya faida au hasara zinazopatikana kama nchi. Hata hivyo, uwezo wa CAG kutekeleza majukumu yake unaweza kuathiriwa na vikwazo vya kisheria au udhaifu katika utawala vikiwepo.
Ni muhimu kuimarisha jukumu na uhuru wa CAG ili kuhakikisha ukaguzi wa kina na uwajibikaji katika matumizi ya rasilimali za nchi.
Ni muhimu pia kwa wananchi kuendelea kufuatilia taarifa na kudai uwazi, uwajibikaji, na usimamizi mzuri wa rasilimali za nchi ili kuhakikisha kuwa manufaa yanawafikia wananchi wote na kuchangia maendeleo ya nchi. haya ni maoni yangu…..
[17:15, 05/07/2023] b: Mikataba ya uwekezaji ambayo imekuwa na utata au imeleta maswala ya uwazi na uwajibikaji ni kweli ipo. Mfano mikataba ambayo imezua mjadala nchini Tanzania:
Mkataba wa Uchimbaji wa Madini ya Tanzanite: Katika miaka ya 1990, kulikuwa na mkataba ulioingiwa na kampuni ya kigeni kwa ajili ya uchimbaji wa madini ya Tanzanite. Mkataba huo ulikuwa na masuala ya uwazi na uliacha maswali mengi kuhusu mgawanyo wa faida na manufaa kwa jamii na serikali.
Mkataba wa Uchimbaji wa Dhahabu ya Bulyanhulu: Mkataba ulioingiwa na kampuni ya Barrick Gold kwa ajili ya uchimbaji wa dhahabu ya Bulyanhulu ulikuwa na utata mkubwa. Kulikuwa na maswali mengi juu ya mgawanyo wa faida na mikataba iliyohusiana na ulipaji wa kodi na usimamizi wa mazingira.
Mkataba wa Uchimbaji wa Uranium wa Mkuju River: Mkataba wa uchimbaji wa madini ya uranium katika eneo la Mkuju River uliingiwa na kampuni ya kigeni na serikali. Mkataba huo ulileta maswali juu ya manufaa kwa taifa, ulinzi wa mazingira, na ushirikishwaji wa jamii katika maamuzi.
Mkataba wa Uwekezaji wa Gesi Asilia: Mikataba mingi ya uwekezaji katika sekta ya gesi asilia nchini Tanzania imekuwa ikikosolewa kwa ukosefu wa uwazi na uwajibikaji. Masuala kama vile mgawanyo wa faida, usimamizi wa rasilimali, na ushirikishwaji wa jamii yamekuwa yakizua maswali mengi.
Mkataba wa Ujenzi wa Reli ya Kisasa (SGR): Mkataba wa ujenzi wa reli ya kisasa (SGR) kati ya Tanzania na Kampuni ya Reli ya China (CRCC) ulileta maswali mengi juu ya mikataba hiyo. Masuala kama vile gharama za mradi, mchakato wa zabuni, na ushirikishwaji wa wazalendo yalikuwa yamejadiliwa na kuzua mjadala.
Mifano hii inaonyesha umuhimu wa uwazi, uwajibikaji, na usimamizi bora katika mikataba ya uwekezaji ili kuhakikisha manufaa ya nchi na wananchi. Na ndio maana tuko hapa kuikumbusha serikali kuwa na mifumo na kanuni thabiti ya kusimamia mikataba ya uwekezaji na kuhakikisha kuwa mikataba hiyo inafuata maslahi ya umma.
[17:31, 05/07/2023] M: Kuna sababu nyingi tu kwa kuongezea ambazo zinaweza kusababisha mabadiliko katika sheria na kanuni za nchi:1. Maendeleo ya Jamii: Jamii na mahitaji yake hubadilika na kukua kadri wakati unavyosonga mbele. Sheria zilizokuwa na ufanisi miaka iliyopita zinaweza kuwa zimepitwa na wakati au hazikidhi mahitaji ya sasa. Mabadiliko yanaweza kuhitajika ili kuzingatia mabadiliko ya kijamii na teknolojia.
2. Kupunguza Mapungufu: Sheria zote hazijakamilika na zinaweza kuwa na mapungufu, kasoro, au kutokuelewana. Mabadiliko yanaweza kufanywa ili kuondoa mapungufu hayo na kuboresha utekelezaji na ufanisi wa sheria.
3. Kuboresha Utendaji wa Serikali: Wakati mwingine, sheria zinaweza kuzuia utendaji mzuri wa serikali au taasisi nyingine za umma. Mabadiliko yanaweza kufanywa ili kuboresha utendaji wa serikali na kuleta ufanisi zaidi katika utendaji kazi.
4. Kukabiliana na Changamoto za Kisheria: Sheria zinaweza kukabiliana na changamoto za kisheria au kesi zinazojitokeza katika mahakama. Mabadiliko yanaweza kufanywa ili kujibu masuala haya na kutoa ufafanuzi wazi juu ya masuala yaliyo na utata.
5. Kuboresha Haki na Usawa: Sheria zinaweza kuhitaji marekebisho ili kuhakikisha haki na usawa kwa raia wote. Sheria zinazopitwa na wakati au zinazoweza kuwa na upendeleo zinahitaji kurekebishwa ili kuendeleza maadili ya usawa na haki.
6. Kutimiza Mahitaji ya Kimataifa: Nchi nyingi zinaingia katika mikataba ya kimataifa na zinaweza kuhitajika kufanya marekebisho katika sheria zao ili kuzingatia na kutimiza wajibu wa kimataifa.
7. Maendeleo ya Uchumi: Maendeleo ya uchumi na biashara yanaweza kuhitaji mabadiliko katika sheria za kodi, biashara, na uwekezaji ili kuvutia uwekezaji na kukuza uchumi.
Wala sio jambo la kutisha au baya,mabadiliko katika sheria ni mchakato wa kawaida ambao unalenga kuleta maboresho na kuzingatia mabadiliko yanayotokea katika jamii na ulimwengu wa kisheria. Mabadiliko haya yanapaswa kufanywa kwa uwazi, kwa kushirikisha wadau na kuzingatia maslahi ya umma.. Admin tuletee hapa ufafanuzi wa kila sheria nzima ili watu wajue lakini mtoa mada angedadavua ni vipengele vipi vipi vinautata ….
[17:37, 05/07/2023] M: Naona tunakoelekea tusipokuwa makini, kila mkataba kabla serikali haijapitisha uamuzi, tutataka Wananchi waukubali au waukatae. Iwapo ndivyo, Bunge letu kazi yake itakuwa nini🤷🏻♂️🤷🏻♂️
[17:56, 05/07/2023] : Ni kweli ushiriki wa wananchi katika maamuzi muhimu ya mikataba ya uwekezaji ni muhimu sana kwa uwazi na uwajibikaji. Wananchi wanapaswa kuwa na fursa ya kuchangia maoni yao na kushiriki katika mchakato wa maamuzi ili kuhakikisha kuwa maslahi yao yanazingatiwa.Hata hivyo, Bunge linabaki na jukumu muhimu katika mchakato wa kuidhinisha mikataba ya uwekezaji. Kazi ya Bunge ni kuchambua na kupitia mikataba hiyo kwa kina, kuhakikisha kuwa mikataba hiyo inalinda maslahi ya taifa na wananchi, na kuidhinisha mikataba hiyo ikiwa inalingana na sheria na maslahi ya umma. Bunge pia lina jukumu la kuhakikisha kuwa mamlaka na mchakato wa kuidhinisha mikataba una uwazi na uwajibikaji.
Kazi nyingine ya Bunge ni kufanya uchunguzi na ukaguzi wa masuala yanayohusiana na mikataba ya uwekezaji. Wajumbe wa Bunge wanaweza kuchunguza mikataba hiyo, kuhoji wawakilishi wa serikali na wawekezaji, na kutoa mapendekezo na maoni kwa maslahi ya umma. Pia, Bunge linaweza kuunda kamati maalum kwa ajili ya kuchunguza mikataba na kutoa mapendekezo kwa maslahi ya nchi.
Kwa hiyo, licha ya ushiriki wa wananchi katika mchakato wa maamuzi ya mikataba ya uwekezaji, Bunge bado lina jukumu kubwa katika kuchambua, kuidhinisha, na kufuatilia mikataba hiyo ili kuhakikisha maslahi ya umma yanazingatiwa na kulindwa.
[18:01, 05/07/2023] benedicto mvuma24: Ni kweli ushiriki wa wananchi katika maamuzi muhimu ya mikataba ya uwekezaji ni muhimu sana kwa uwazi na uwajibikaji. Wananchi wanapaswa kuwa na fursa ya kuchangia maoni yao na kushiriki katika mchakato wa maamuzi ili kuhakikisha kuwa maslahi yao yanazingatiwa.Hata hivyo, Bunge linabaki na jukumu muhimu katika mchakato wa kuidhinisha mikataba ya uwekezaji. Kazi ya Bunge ni kuchambua na kupitia mikataba hiyo kwa kina, kuhakikisha kuwa mikataba hiyo inalinda maslahi ya taifa na wananchi, na kuidhinisha mikataba hiyo ikiwa inalingana na sheria na maslahi ya umma. Bunge pia lina jukumu la kuhakikisha kuwa mamlaka na mchakato wa kuidhinisha mikataba una uwazi na uwajibikaji.
Kazi nyingine ya Bunge ni kufanya uchunguzi na ukaguzi wa masuala yanayohusiana na mika…
[18:02, 05/07/2023] T: Natekeleza @M[18:03, 05/07/2023] +255 684: Je kama Bunge likashindwa kutimiza hayo unayoyasema je nini kinapaswa kufanyika?
[18:16, 05/07/2023] be: Iwapo Bunge likashindwa kutimiza wajibu wake wa kuchambua na kusimamia mikataba ya uwekezaji kwa njia inayofaa, kuna hatua ambazo zinaweza kuchukuliwa ili kuhakikisha uwazi na uwajibikaji katika mchakato huo. Kuna mifano ya hatua ambazo zinaweza kuchukuliwa:1. Kuimarisha taasisi nyingine za ukaguzi na uwajibikaji: Ikiwa Bunge halitimizi majukumu yake ipasavyo, ni muhimu kuimarisha taasisi nyingine za ukaguzi na uwajibikaji kama vile Mdhibiti na Mkaguzi Mkuu wa Hesabu za Serikali (CAG) na Kamati za Bunge. Taasisi hizi zinaweza kuwa na jukumu kubwa katika kuchunguza mikataba ya uwekezaji na kutoa mapendekezo kwa maslahi ya umma.
2. Kuhamasisha ushiriki wa wananchi na mashirika ya kiraia: Wananchi na mashirika ya kiraia wanaweza kuchukua jukumu muhimu katika kufuatilia mikataba ya uwekezaji na kuishinikiza serikali na Bunge kufanya kazi yao vizuri. Kushirikiana na wananchi na mashirika ya kiraia, na kusaidia kutoa elimu na ufahamu juu ya mikataba ya uwekezaji na haki za wananchi, inaweza kuwa na athari kubwa katika kuboresha uwazi na uwajibikaji.
3. Kuimarisha sheria na kanuni: Ni muhimu kuwa na sheria na kanuni madhubuti zinazosimamia mikataba ya uwekezaji na kuhakikisha uwazi, uwajibikaji, na maslahi ya umma yanazingatiwa. Kufanya marekebisho ya sheria na kanuni ili kuboresha mchakato wa kuidhinisha mikataba, kusimamia migogoro, na kuhakikisha kuwa mikataba hiyo inalinda maslahi ya taifa ni hatua muhimu.
4. Kuimarisha mfumo wa kisheria na mahakama: Mfumo wa kisheria na mahakama unapaswa kuwa na uwezo wa kushughulikia migogoro na mizozo inayohusiana na mikataba ya uwekezaji. Kuimarisha mfumo wa kisheria na kuhakikisha kuwa mahakama zina uhuru na uwezo wa kufanya uamuzi wa haki ni muhimu katika kulinda maslahi ya umma na kuhakikisha uwajibikaji.
Kama Nchi tunapaswa kuchukua hatua zinazolenga kuimarisha taasisi na mifumo ya ukaguzi, kuhamasisha ushiriki wa wananchi, kuimarisha sheria na kanuni, na kuboresha mfumo wa kisheria ili kuhakikisha uwazi, uwajibikaji, na maslahi ya umma katika mikataba ya uwekezaji.
[18:24, 05/07/2023] M: Tatizo langu, ni kujua utaratibu na katika hatua ipi ya kuwashirikisha wananchi kutoa maoni yao kwenye mikataba muhimu kama huu wa Bandari. Nijuavyo mimi, Wabunge ndio wawakilishi wa mwisho wa wapiga kura wao kwenye misuada ya kisheria.
[18:25, 05/07/2023] +255 739 14: Ni kwanini hili swala limekuja sasa la kubadili ama marekebisho sijui naona kuna rasilimali za Taifa zimetajwa wakati kuna saka hili la mali za Tanganyika kuuzwa? nimejikuta nauliza tu
[18:30, 05/07/2023] T: Ni kweli kwamba wabunge ni wawakilishi wa wananchi na wanapaswa kusimamia maslahi ya umma katika mchakato wa kuidhinisha mikataba ya uwekezaji. Hata hivyo, ushiriki wa wananchi moja kwa moja katika maamuzi muhimu kama mikataba ya uwekezaji unaweza kuwa ni hatua nzuri ya kuongeza uwazi na uwajibikaji.Kuwashirikisha wananchi katika maamuzi ya mikataba ya uwekezaji inaweza kufanyika kupitia hatua zifuatazo:
1. Kutoa taarifa na elimu kwa wananchi: Serikali inaweza kutoa taarifa zinazoeleweka na kupatikana kwa urahisi juu ya mikataba ya uwekezaji na athari zake kwa jamii na rasilimali za nchi. Elimu na ufahamu unaowezesha wananchi kuelewa masuala yanayohusiana na mikataba hiyo ni muhimu ili waweze kuchangia kwa ufanisi.
2. Kufanya mikutano ya umma na mashauriano: Serikali inaweza kufanya mikutano ya umma na mashauriano na wananchi kuhusu mikataba muhimu ya uwekezaji. Hii inawapa wananchi fursa ya kuelezea maoni yao, maswali, na wasiwasi kuhusu mikataba hiyo. Kupitia mikutano hiyo, wananchi wanaweza kutoa mapendekezo na kuchangia katika maamuzi ya mwisho.
3. Kufanya majadiliano na wadau wengine: Serikali inaweza kuhakikisha kuwa wadau wengine muhimu kama mashirika ya kiraia, taasisi za utafiti, na wataalam wanashirikishwa katika majadiliano ya mikataba ya uwekezaji. Maoni na mawazo kutoka kwa wadau hao yanaweza kutoa ufahamu na mitazamo tofauti, na hivyo kuongeza uwazi na ubora wa maamuzi.
4. Kufanya uchunguzi wa umma: Serikali inaweza kuunda mifumo na taratibu za kufanya uchunguzi wa umma juu ya mikataba ya uwekezaji ili kupata maoni na mapendekezo kutoka kwa wananchi. Uchunguzi huo unaweza kuhusisha utafiti, kukusanya maoni ya wananchi, na kuandaa ripoti ambayo inawasilishwa kwa wadau na wabunge kwa ajili ya kuzingatiwa.
Katiba ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania haijasimamia moja kwa moja sheria zote za nchi. Badala yake, Katiba inatoa mfumo wa muundo wa serikali, haki za raia, na kanuni za msingi za utawala.
Sheria ya Nguvu ya Atomu, Sura ya 188 ina jukumu la kusimamia matumizi ya nishati ya nyuklia nchini Tanzania. Sheria hii inaweza kujumuisha maelezo juu ya mambo yafuatayo (tafsiri hii inatokana na uelewa wangu wa kawaida wa sheria hii):
1. Udhibiti wa Nguvu ya Atomu: Sheria inaweza kuanzisha na kusimamia mamlaka ya kitaifa ya kusimamia matumizi ya nishati ya nyuklia. Mamlaka hiyo inaweza kuwa na jukumu la kuratibu, kudhibiti, na kuweka viwango vya usalama na usimamizi katika matumizi ya nishati ya nyuklia.
2. Leseni na Ufundi: Sheria inaweza kuelezea taratibu na masharti ya kupata leseni kwa shughuli za nyuklia, kama vile ujenzi na uendeshaji wa vinu vya nyuklia, uhifadhi wa taka za nyuklia, na usafirishaji wa vifaa vya nyuklia. Sheria pia inaweza kuhitaji wataalamu waliothibitishwa na leseni katika uwanja wa nyuklia.
3. Usalama na Ulinzi: Sheria inaweza kuzingatia masuala ya usalama na ulinzi katika matumizi ya nishati ya nyuklia. Inaweza kuweka viwango vya usalama, kusimamia utoaji wa mafunzo juu ya usalama wa nyuklia, na kuanzisha hatua za kuhakikisha usalama na ulinzi dhidi ya matumizi mabaya ya nyuklia.
4. Ushirikiano wa Kimataifa: Sheria inaweza kutoa mwongozo juu ya ushirikiano wa kimataifa katika uwanja wa nishati ya nyuklia. Inaweza kufafanua jukumu la Tanzania katika mikataba ya kimataifa inayohusiana na matumizi ya nyuklia na ushirikiano na mashirika ya kimataifa yanayoshughulika na nishati ya nyuklia.
Sura ya 188 inapatikana katika nakala halisi ya sheria hiyo. Kwa hiyo, inashauriwa kutafuta chanzo rasmi cha sheria hiyo ili kupata habari sahihi na kamili kuhusu vifungu vyake.
[18:43, 05/07/2023] b: Swala la kubadili na kufanya marekebisho katika sheria za uwekezaji na umiliki wa rasilimali limekuwa na umuhimu mkubwa kwa muda mrefu. Kuna sababu kadhaa zinazochangia kuibuka kwa swala hili:1. Ulinzi wa rasilimali za Taifa: Rasilimali za Taifa ni mali ya wananchi wote, na ni jukumu la serikali kulinda na kusimamia rasilimali hizo kwa manufaa ya umma. Katika miaka ya hivi karibuni, kumekuwa na wasiwasi kuhusu mikataba ya uwekezaji ambayo imepelekea rasilimali za Taifa kuuzwa au kutumiwa kwa njia ambayo haileti faida kubwa kwa nchi au wananchi.
2. Uwazi na uwajibikaji: Wananchi wamekuwa na hamu kubwa ya kushiriki katika maamuzi muhimu yanayohusu rasilimali za Taifa. Kuna wito mkubwa wa kuongeza uwazi na uwajibikaji katika mchakato wa kufanya mikataba ya uwekezaji ili wananchi waweze kutoa maoni yao, kuchangia katika maamuzi, na kuhakikisha kuwa maslahi yao yanazingatiwa.
3. Uboreshaji wa sheria na kanuni: Sheria na kanuni zinazosimamia uwekezaji na umiliki wa rasilimali zinahitaji kurekebishwa na kuboreshwa ili kuimarisha ulinzi wa rasilimali za Taifa na kuhakikisha kuwa mikataba ya uwekezaji inalinda maslahi ya umma. Kuangalia upya sheria hizo na kufanya marekebisho inaweza kuwa njia ya kuboresha mifumo ya udhibiti na usimamizi wa rasilimali.
4. Uzoefu na masomo kutoka kwa mikataba ya zamani: Baadhi ya mikataba ya uwekezaji iliyofanywa awali imeonekana kuwa na mapungufu na kutokuwa na manufaa kwa nchi. Uzoefu huu na masomo yake yametoa mwanya wa kufanya marekebisho ili kuzuia upotevu wa rasilimali muhimu na kuhakikisha kuwa mikataba ya uwekezaji inaleta faida kubwa kwa nchi.
Kwa hiyo, swala la kubadili na kufanya marekebisho katika sheria na mikataba ya uwekezaji limeibuka kutokana na changamoto na matakwa ya wananchi katika ulinzi wa rasilimali za Taifa na kuhakikisha kuwa uwekezaji unazingatia maslahi ya umma na faida kwa nchi.
Namibia kama nipo sahihi, kila msuada wa Bunge muhimu, hujadiliwa kwanza na wananchi kwa kupitia asasi za kirai na hata kuchambuliwa kupitia vyombo vya habari.
[18:56, 05/07/2023] T: Una haki, mapendekezo niliyotoa ni muhtasari wa mbinu na njia ambazo zinaweza kuzingatiwa ili kuongeza uwazi na ushiriki wa wananchi katika maamuzi ya mikataba ya uwekezaji. Lakini, kama ulivyosema, taratibu hizi zinaweza kutofautiana kulingana na mifumo ya kisheria na mazingira yetu..Mfano uliotoa kuhusu Namibia unadhihirisha mbinu inayofanya kazi katika nchi hiyo, ambapo msuada wa Bunge muhimu unajadiliwa na wananchi kupitia asasi za kiraia na vyombo vya habari kabla ya kupitishwa. Mifumo kama hiyo inalenga kuwapa wananchi sauti na nafasi ya kutoa maoni yao kabla ya maamuzi ya mwisho kufanyika.
Kwa hiyo, katika nchi nyingine, kuna taratibu na mifumo inayowezesha ushiriki wa wananchi katika maamuzi muhimu kama vile mikataba ya uwekezaji. Mifumo hii inaweza kuwa sehemu ya sheria za nchi, katiba, au sera za serikali kuhusu uwazi na uwajibikaji.
Naona kuna umuhimu kwa nchi kuendelea kuboresha mifumo yetu ya ushiriki wa wananchi ili kuhakikisha kuwa maamuzi yanayofanyika yanazingatia maslahi ya umma na faida kwa nchi nzima. Kwa kufanya hivyo,naona nchi inajenga uaminifu na imani kati ya serikali na wananchi, na inawawezesha wananchi kuchangia katika maendeleo na ustawi wa nchi yao nawatu mzee wangu
[19:04, 05/07/2023] Tandawili Machaka: Sheria ya Chuo cha Bahari Dar es Salaam, Sura ya 253 ni sheria inayohusu uanzishwaji, usimamizi, na utendaji kazi wa Chuo cha Bahari Dar es Salaam nchini Tanzania. Sheria hii inaelezea masuala mbalimbali yanayohusiana na chuo hicho.Nikili tu @M katika makablasha yangu inabidi kuichimba lakini kwavile wadau wa vyanzo vya kisheria kama Wakala wa Sheria Tanzania (The Law Reform Commission of Tanzania) au Chuo Kikuu cha Dar es Salaam wako hapa tuwaombe kupata habari zaidi kuhusu maudhui ya Sheria ya Chuo cha Bahari Dar es Salaam, Sura ya 253.
[19:22, 05/07/2023] Mt: Kabisa asante sana kwa ufafanuzi @T [20:48, 05/07/2023] +255 783 : Asante sana mkuu @T kwa kutupa elimu na kutukumbusha mambo muhimu [20:57, 05/07/2023] T: Nifaraja sana tukiisambaza elimu hii pia kwa wengine kwa kushare links za Tovuti na mitandao ya kijamii ya Katiba ya watu ambapo majadiliano yote tunayaweka huko..Shukrani sana 🙏🏾MJADALA UNAENDELEA…..
Related Posts
administrator
October 18, 2023
