[08:04, 20/06/2023] A: Leo nimetafakari sana kuhusu hali ilivyo kwa sasa na mwelekeo wa taifa letu.
Nimekuwa nikifikiria kuhusu madaraka na taasisi.
Kwa sasa tumejikuta kuwa na watu wenye nguvu zaidi ya taasisi. Hii imeanza kujijenga na kuota mizizi na inaendelea na kisha inataka kuwa tabia ya Watanzania.
Mfano mtu anachaguliwa kusimamia michango fulani anakuwa mbabe kiasi cha kuwaburuza wengine.
Hii inatufanya turudi kule tulikotoka kwenye imperialism
Mfano ugatuzi wa madaraka serkali kuu na serikali za mitaa Serikali za mitaa zipo taabani zinakuwa hazijiwezu huku watendaji wa serikali kuu wakiwa wababe na wanaotoa vitisho kwa watendaji wa serikali za mitaa.
Wakuu wa mikoa na wakuu wa wilaya wanakuwa ni wabeba na wenyekuwaogopesha wananchi, wanakuwa mamungu watu, hii nikotana na kwamba wao hawawajibiki kwa wananchi.
Kwenye katiba hii tunayoelekea kuitengeneza ni muhimu sana kutengua hiki kitendawili.
Naomba maoni ya wadau katika hili
[09:12, 20/06/2023] K: Swala la kufikiria ha hili 🤔mdau @A kuna umuhimu sana kuwatengenezaea Viongozi mazingira yatakayo wasaidia wasiiingie kuwa “miungu” kwenye nafasi zao…..Ngoja wadau wa servant leadership *watudadavulie* [11:10, 20/06/2023] T: Nadhani ni muhimu sana kujadili na kutafakari juu ya masuala ya madaraka na taasisi katika jamii. Inaonekana kwamba hali ambayo umeelezea inaleta wasiwasi kuhusu matumizi mabaya ya nguvu na ukosefu wa uwajibikaji katika taasisi za serikali.Ni muhimu kwa taasisi na watu wenye madaraka kuwa na uwajibikaji kwa umma na kufuata misingi ya demokrasia. Serikali za mitaa zinapaswa kuwa na uhuru na rasilimali za kutekeleza majukumu yao kwa ufanisi, huku wakiwajibika kwa wananchi wanaowahudumia. Wababe na vitisho havipaswi kuwa sehemu ya utendaji wa serikali za mitaa au serikali kuu.
Katiba inayoendelea kutengenezwa ni fursa nzuri ya kushughulikia masuala haya na kuimarisha mifumo ya uwajibikaji na usawa wa madaraka. Ni muhimu kuhakikisha kuwa katiba inaweka misingi ya uwazi, uwajibikaji, na kuheshimu haki za raia. Pia, ni vyema kuhakikisha kuwa katiba inaweka mfumo mzuri wa kusimamia na kudhibiti matumizi mabaya ya madaraka.
Ni muhimu pia kuwa na mfumo thabiti wa kusimamia na kuwajibisha watendaji wanaokiuka maadili na kuvunja sheria. Mfumo huu unapaswa kuwa huru na wa haki ili kuwezesha uwajibikaji wa kweli.
Katika mchakato wa kutengeneza katiba mpya, ni muhimu kuhakikisha kuwa kuna ushiriki wa umma na mjadala mpana. Wananchi wanapaswa kuwa na fursa ya kuchangia maoni yao na kushiriki katika kujenga taasisi imara na uwajibikaji.
Hivyo, ni jukumu letu sote kuhakikisha kuwa taasisi zetu zinakuwa na uwazi, uwajibikaji, na kuwatumikia wananchi kwa uadilifu niwazavyo tu
[11:21, 20/06/2023] T: Kwa kuongezea hali ambayo umeelezea @A inaweza kuwa na madhara kadhaa kwa ustawi wa nchi.1. Kupungua kwa imani ya umma: Wakati taasisi za serikali hazitekelezi majukumu yao kwa ufanisi na zinakabiliwa na matumizi mabaya ya nguvu, imani ya umma inaweza kupungua. Wananchi wanaweza kupoteza imani katika serikali na taasisi zake, ambayo inaweza kusababisha hisia za kukata tamaa, hali ya kutojali na hata migogoro ya kijamii.
2. Kupungua kwa maendeleo ya kiuchumi na kijamii: Wakati taasisi za serikali hazitekelezi majukumu yao ipasavyo, inaweza kusababisha kukosekana kwa maendeleo ya kiuchumi na kijamii. Rasilimali zinaweza kutumika vibaya au kutowekwa katika matumizi sahihi, na miradi ya maendeleo inaweza kusimama au kuchelewa. Hii inaweza kuathiri vibaya uchumi, ajira, elimu, afya, miundombinu, na huduma nyingine muhimu kwa maendeleo ya nchi.
3. Kuzorota kwa utawala bora: Utawala bora ni muhimu katika kukuza ustawi wa nchi. Hali ya mababe na vitisho katika taasisi za serikali inaweza kusababisha kuzorota kwa utawala bora. Uamuzi usiozingatia sheria, rushwa, ukosefu wa uwazi, na ukosefu wa uwajibikaji vinaweza kuwa kawaida. Hii inaweza kudhoofisha misingi ya haki, usawa, na demokrasia.
4. Kuongezeka kwa migogoro na kutofautiana kijamii: Wakati baadhi ya watu wenye nguvu wanatumia vibaya madaraka yao na kuwabagua wengine, inaweza kusababisha migogoro na kutofautiana kijamii. Hii inaweza kuchochea hisia za chuki, ubaguzi, na mgawanyiko kati ya watu na makundi mbalimbali katika jamii. Migogoro na kutofautiana kijamii huathiri sana amani na umoja wa taifa.
5. Kupungua kwa uwekezaji na biashara: Hali ya kutokuwepo kwa uwazi, uwajibikaji, na utawala bora inaweza kuathiri pia uwekezaji na biashara. Wawekezaji na wafanyabiashara wanahitaji mazingira ya kisiasa na kisheria yanayohakikisha usalama wa uwekezaji na haki za kibiashara. Hali ya kutokuwepo kwa utulivu na udhaifu wa taasisi za serikali inaweza kusababisha wawekezaji kuwa na wasiwasi na kupunguza uwekezaji na biashara nchini.
Inaweza kuchukua muda mrefu na jitihada za pamoja kurekebisha hali kama hii na kujenga taasisi imara na uwajibikaji. Hata hivyo, hatua thabiti na hatua madhubuti zinaweza kuleta mabadiliko chanya na kukuza ustawi wa nchi.
[11:21, 20/06/2023] K: Uadilifu, Uwazi, utumishi, uwajibikaji katika kutumikia nafasi ya uongozi, ushauri, utafiti, uhamasishaji uliopita na mifumo ya nchi
[11:24, 20/06/2023] WAMBURA: Hii ni kweli kabisa ulichomisema 👍🏽👍🏽👍🏽🇹🇿 [11:31, 20/06/2023] T: Kabisa @K , kuna umuhimu mkubwa wa kuwatengenezea viongozi mazingira yanayowasaidia kuepuka kuwa “miungu” na kudumisha uwajibikaji katika nafasi zao. Lazima haya yafanyike kila kila wakati1. Elimu na mafunzo: Viongozi wanapaswa kupata mafunzo na elimu ya kutosha kuhusu utawala bora, uwajibikaji, maadili ya uongozi, na kanuni za demokrasia. Elimu hii itawasaidia kuelewa jukumu lao la kuwahudumia wananchi na kuwa na uelewa mzuri wa taratibu na mifumo ya utawala.
2. Ushiriki wa umma: Viongozi wanapaswa kuwa na fursa ya kushiriki katika mijadala na mikutano na wananchi. Ushiriki huu unawasaidia viongozi kuwa karibu na mahitaji na matarajio ya wananchi wanaowahudumia, na kuwafanya wahisi uwajibikaji wao kwa umma kama tunavyo dadavua hapa viongozi wengi wako hap ana wanasoma.
3. Utamaduni wa uwazi na uwajibikaji: Ni muhimu kukuza utamaduni wa uwazi na uwajibikaji katika taasisi za serikali. Viongozi wanapaswa kuwa wazi katika utoaji taarifa, kushirikiana na wananchi, na kuheshimu haki ya kupata habari. Pia, uwajibikaji wa viongozi kwa matendo yao na maamuzi wanayofanya unapaswa kuimarishwa.
4. Kudumisha mifumo ya kisheria: Viongozi wanapaswa kuheshimu na kuzingatia mifumo ya kisheria. Mifumo hii inapaswa kuwa imara na kutekelezwa kwa usawa bila upendeleo. Viongozi wanapaswa kujua kuwa wanawajibika kwa vitendo vyao na wanaweza kushughulikiwa kisheria iwapo wanavunja sheria au kukiuka maadili ya uongozi.
5. Uimarishaji wa taasisi za udhibiti: Ni muhimu kuimarisha taasisi za udhibiti na uwajibikaji, kama vile mahakama, tume za maadili, na taasisi nyingine za ukaguzi. Taasisi hizi zinapaswa kuwa huru, imara, na kuwezeshwa kufanya kazi yao kwa ufanisi ili kudhibiti matumizi mabaya ya madaraka na kuhakikisha uwajibikaji wa viongozi.
Kwa kuzingatia mambo haya, tunaweza kuendelea kuwatengenezea viongozi mazingira yanayowapa fursa ya kufanya kazi kwa ufanisi na uwajibikaji. Na pia kuwa na utamaduni unaokazia uongozi wa kuwahudumia wananchi na kuwa na viongozi ambao wako tayari kujitolea kwa ajili ya maendeleo ya nchi na ustawi wa wananchi wao.
[11:37, 20/06/2023] K: Naomba kuuliza mfumo wa uwajibishwaji kwa kukiuka miiko ya uongozi/utumishi ipo sawa (effective)? Kuna haja ya kuirekebisha kuipa makali zaidi na kuongeza labda “fairness” kwa mtihani wa na wananchi pia?
[11:41, 20/06/2023] W: Ndiyo, mifumo ya nchi ina jukumu muhimu katika kukuza na kudumisha uadilifu, uwazi, utumishi, uwajibikaji, ushauri, utafiti, na uhamasishaji katika nafasi ya uongozi. Hapa kuna jinsi mifumo tofauti inaweza kuchangia katika maeneo haya:1. Sheria na taratibu: Kuwa na sheria na taratibu zilizosimamiwa vizuri ni muhimu katika kukuza uadilifu na uwajibikaji katika nafasi ya uongozi. Sheria zinapaswa kuweka viwango vya maadili na kushughulikia vitendo vya ufisadi, ubadhirifu wa mali ya umma, na matumizi mabaya ya madaraka. Taratibu za uwajibikaji zinapaswa kuwekwa ili kuhakikisha kwamba viongozi wanawajibika kwa matendo yao na wanawajibika kwa umma.
2. Mifumo ya uwazi na upatikanaji wa habari: Mifumo ya uwazi na upatikanaji wa habari inakuza uwazi na uwajibikaji katika nafasi ya uongozi. Kuwa na sheria na sera za kuhakikisha upatikanaji wa habari na uwazi katika michakato ya maamuzi kunawezesha umma kufuatilia na kuchunguza shughuli za viongozi. Hii inahamasisha uwajibikaji na inawawezesha wananchi kufanya uamuzi wao wakiwa na taarifa sahihi.
3. Taasisi za ukaguzi na udhibiti: Kuwa na taasisi thabiti za ukaguzi na udhibiti, kama vile mahakama, tume za maadili, ofisi ya ukaguzi, na taasisi za serikali, ni muhimu katika kusimamia na kudhibiti matumizi ya madaraka. Taasisi hizi zinapaswa kuwa huru, imara, na kuwezeshwa kutekeleza majukumu yao kwa ufanisi ili kuhakikisha uwajibikaji wa viongozi.
4. Elimu na mafunzo: Mifumo ya elimu na mafunzo inacheza jukumu muhimu katika kuwajengea viongozi ujuzi na maarifa muhimu. Mafunzo ya maadili ya uongozi, utawala bora, na uongozi wenye ufanisi yanaweza kuwasaidia viongozi kuelewa jukumu lao na kuwa na ufahamu wa mifumo na kanuni za utumishi wa umma. Elimu ya umma pia ni muhimu ili kuwahamasisha wananchi kuhusu umuhimu wa uwajibikaji na kuwafanya waweze kuchangia katika mchakato wa kusimamia viongozi.
5. Mifumo ya kuhamasisha na kushirikisha wananchi: Kuwa na mifumo ya kuhamasisha na kushirikisha wananchi katika mchakato wa uongozi ni muhimu katika kukuza uwajibikaji na ushauri. Mifumo kama vile mikutano ya umma, mashauriano ya umma, na ushiriki wa wananchi katika michakato ya maamuzi inawezesha wananchi kutoa maoni yao, kusimamia viongozi, na kushiriki katika kutafuta suluhisho za changamoto za kijamii na kiuchumi.
Nasema hivii ni lazima mifumo ya nchi kuwa imara na kuzingatia maadili ya uongozi ili kuwezesha uadilifu, uwazi, utumishi, uwajibikaji, ushauri, utafiti, na uhamasishaji katika nafasi ya uongozi. Mifumo hii inaweza kuchangia katika kujenga serikali imara, kukuza maendeleo endelevu, na kuleta ustawi kwa wananchi wote.
[11:46, 20/06/2023] As: Kwa kuongezea tu naona kunaumuhimu kuwa na mfumo wa uwajibishaji ulio sawa na unaofanya kazi kwa ufanisi katika kukiuka miiko ya uongozi na utumishi. Hata hivyo, haja ya kuirekebisha na kuipa makali zaidi inategemea mazingira ya nchi husika na changamoto zilizopo. Hapa kuna mambo muhimu ya kuzingatia:1. Kuimarisha taasisi za udhibiti:
Taasisi za udhibiti, kama tume za maadili, mahakama, na ofisi za ukaguzi, zinapaswa kuwa na uwezo wa kuchunguza na kushughulikia tuhuma za ukiukwaji wa miiko ya uongozi na utumishi. Taasisi hizi zinahitaji kuwa huru, imara, na kuwezeshwa kikamilifu kufanya kazi yao bila kuingiliwa na upendeleo wa kisiasa au ushawishi.
2. Sheria na kanuni kali:
Kuweka sheria na kanuni kali zinazolinda miiko ya uongozi na utumishi ni muhimu. Sheria zinapaswa kuweka viwango vya maadili, kueleza adhabu za ukiukwaji wa miiko hiyo, na kusimamia taratibu za kushughulikia malalamiko. Sheria na kanuni hizo zinapaswa kutekelezwa kwa usawa na bila upendeleo.
3. Ushirikishwaji wa wananchi:
Wananchi wanapaswa kuwa na sauti na nafasi ya kutoa maoni yao juu ya utendaji wa viongozi. Mifumo ya uwajibikaji inaweza kuimarishwa kwa kuhusisha wananchi katika mchakato wa kuchunguza tuhuma za ukiukwaji wa miiko ya uongozi. Mfumo kama huo unaweza kuhusisha mashauriano ya umma, ushiriki wa wananchi katika tume za maadili, au mfumo wa kutoa taarifa za ukiukwaji wa miiko.
4. Ulinzi wa watoa taarifa na mashahidi:
Ni muhimu kuhakikisha ulinzi wa watoa taarifa na mashahidi wanaosaidia katika kuchunguza na kushughulikia ukiukwaji wa miiko ya uongozi. Kuweka mifumo ya kulinda watoa taarifa na kuwalinda dhidi ya vitisho, unyanyasaji, au unyanyapaa inawajengea ujasiri na inaongeza ufanisi wa mfumo wa uwajibishaji.
5. Uadilifu na uwazi katika mchakato wa uwajibishaji:
Mchakato wa uwajibishaji unapaswa kuwa na uadilifu, uwazi, na uwazi. Hii inamaanisha kuwa viongozi wanaoshtakiwa kwa ukiukwaji wa miiko ya uongozi wanapaswa kupewa nafasi ya kujitetea, ushahidi unapaswa kuwasilishwa kwa uwazi, na maamuzi yanapaswa kutolewa kwa haki. Wananchi wanapaswa kuwa na imani katika mfumo huo na kuamini kuwa ukiukwaji hautavumiliwa.
Kuendelea kuirekebisha na kuimarisha mfumo wa uwajibishaji ni muhimu ili kuongeza ufanisi wake na kuhakikisha kwamba viongozi wanawajibika kwa vitendo vyao. Kutoa fursa ya wananchi kushiriki katika mchakato huo na kuhakikisha uadilifu na uwazi katika utekelezaji wake ni hatua muhimu za kuhakikisha uwajibikaji na kuimarisha demokrasia.
Kutokana na mtu kuwa na nguvu kuliko taasisi, kumekuwa na mambo ya visasi na kukomoana.
Mtu mmoja anapata nafasi kwenye taasisi anatumia nafasi hiyo kuwaumiza wengine. Eidha anawaumiza directly au indirectly
Hii inatokana na kwamba mtu anakuwa na nguvu zaidi ya taasisi badala ya taasisi kuwa na nguvu kuliko yeye.Ni muhimu sana wakati tunapoendelea na utungaji na uandishi wa katiba mpya tuweze kuzingatia haya. Nitaendelea kuwaongelea wakuu wa mikoa na wakuuwa wilaya Kuna haja ya kuangalia hivi vyeo na namna ya upatikanaji wao.
Napendekeza hawa watu wapatikane eidha kwa kuchaguliwa au wapitake kwa kuomba kazi na kuajiliwa.Kwa sasa hawa watu wanawajibika kwa wananchi kwa utashi wao tu. Wengine wapo pale wala hiyo kazi hawaitaki au hawajui ni nini wanatakiwa kufanya. Matokeo yake wanakuwa wababe, wajeuri na watu wasioshaurika maana wanajua kuwa hakuna mamlaka itakayoweza kuwagusa ipokuwa moja.
Vilevile lazima kuwepo na ukaguzi kwa mienendo ya watumishi kama ule ukaguzi wa CAG unavyofanyika. Hii ni pamoja na kuondoa nepotism waweze kuorodhesha mali zao na orodha ya watu wao wa karibu na kazi zao.
Mwisho ni muhimu Katika tunayoiandika iweze kusema wazi miiko ya viongozi na ngazi zao Tuweze kujenga taasisi imara na siyo kujenga watu binafsi kwa manufaa ya elite people 🙏🙏🙏
[12:06, 20/06/2023] A: katika Katiba tunayoiandika [12:20, 20/06/2023] Ta: Nakubaliana na hoja zako kuhusu visasi na kukomoana katika mazingira ambapo mtu ana nguvu zaidi kuliko taasisi. Hali hii inaweza kusababisha matumizi mabaya ya madaraka na ukiukwaji wa miiko ya uongozi.Katika utungaji wa katiba mpya, ni muhimu kuzingatia suala hili na kuimarisha taasisi ili ziwe na nguvu zaidi kuliko watu binafsi. Hii inaweza kufikiwa kwa kuhakikisha kuwa vyeo kama vile wakuu wa mikoa na wakuu wa wilaya vinafanyiwa tathmini na uteuzi unaotegemea sifa na uwezo, badala ya kuwa nafasi za kutolewa kwa utashi wa mtu mmoja.
Kuongeza uwajibikaji na ushindani katika uteuzi wa viongozi kunaweza kufanyika kwa njia ya uchaguzi au kuomba kazi na kuajiriwa kulingana na uwezo na sifa. Hii inahakikisha kwamba watu walio katika nafasi za uongozi wanawajibika kwa wananchi na wanajua majukumu yao.
Ukaguzi wa mienendo na utendaji wa watumishi wa umma ni muhimu sana.
Kama vile ukaguzi wa CAG unavyofanyika, kuwa na mfumo wa ukaguzi na uwajibikaji wa watumishi kunaweza kusaidia kudhibiti matumizi mabaya ya madaraka na kujenga uwazi katika utendaji wa taasisi.
Kudhibiti ukiukwaji wa miiko ya uongozi na kupambana na nepotism ni mambo muhimu katika kujenga taasisi imara. Kuorodhesha mali na maslahi ya viongozi, pamoja na kufuatilia uhusiano wao na watu wao wa karibu, inaweza kuwa njia ya kujenga uwazi na kuzuia migongano ya maslahi.
Kwa ujumla, katiba mpya inapaswa kuzingatia miiko ya viongozi, kuimarisha taasisi, kukuza uwajibikaji, na kuondoa mamlaka ya kibinafsi kwa manufaa ya watu wote. Ni kwa njia hizi tunaweza kujenga taasisi imara na kuepuka kutawaliwa na watu binafsi au kikundi cha watu wenye nguvu (elite).
[19:35, 20/06/2023] K: Niliwahi kusema huko nyuma Kuwa Tanzania tuna sheria zinacover 99 %ya kila shughuli official. Tatizo letu hizi sheria zipo vitabuni au zimemezwa na TABIA MBAYA za waliomaniwa !!!Kwa hiyo ninaposoma juu juu ya Uadilifu, uwazi, utumishi n.k n.k
Napata taabu sana maana aina ya WATU wetu ndio shida…tunahitaji KATIBA itakayotoa muongozo wa aina ya Viongozi na watumishi wa umma basic vigezo which are dealing with Character. Yaani Hii Katiba isaidie sheria zisiwe na mianya ya rushwa, kukubali upotoshaji, kupindisha ukweli, mianya ya kuupunguza ukweli kwa manufaa yoyote yale
In short ipromote professionalism kwenye utumishi wa umma.
Isimpe nguvu Mkubwa kumlazimisha mdogo kukiuka maadili, na kpindisha utaalamu wake au kutumia utaalamu wake vibaya.
[19:41, 20/06/2023] T: Ninaelewa wasiwasi wako kuhusu sheria na mifumo ya utawala ambayo inaweza kutoweka au kutotendewa haki kwa sababu ya tabia mbaya za waliomo ndani yake. Ni kweli kwamba sheria zinaweza kuwa nzuri kwenye vitabu, lakini utekelezaji wake unaweza kukabiliwa na changamoto kutokana na tabia na mwenendo wa watendaji.Kuongeza professionalism na kuhakikisha kwamba viongozi na watumishi wa umma wanafuata maadili ni jambo muhimu. Hii inaweza kufanikiwa kupitia katiba mpya ambayo inatoa mwongozo wazi na vigezo vya uongozi na utumishi wa umma. Vigezo hivyo vinaweza kuzingatia maadili, uadilifu, uwazi, na utumishi bora.
Katiba inapaswa kuimarisha mifumo ya uwajibikaji na uwazi katika utumishi wa umma. Sheria zinazolinda watoa taarifa na kutoa kinga dhidi ya vitisho na unyanyasaji zinapaswa kuwepo. Aidha, ni muhimu kuwa na taratibu zinazowezesha ukaguzi na uchunguzi wa mienendo ya viongozi na watumishi wa umma ili kuhakikisha wanatenda kwa uaminifu na kulingana na maadili.
Kwa kuongezea, mafunzo ya maadili na uongozi yanaweza kujengwa katika mfumo wa elimu na mafunzo kwa viongozi na watumishi wa umma. Kutoa ufahamu na kuimarisha maadili katika utumishi wa umma ni hatua muhimu katika kujenga utamaduni wa uwajibikaji na utumishi bora.
Katiba mpya inaweza kuwa jukwaa la kusimamia na kudhibiti mianya ya rushwa, upotoshaji, na ukwepaji wa sheria. Ni kwa njia hii tunaweza kujenga mfumo wa utawala imara unaohakikisha uwazi, uadilifu, na utumishi bora kwa faida ya jamii nzima.
Ni jukumu letu kama wananchi kuhakikisha kuwa sauti zetu zinasikika katika mchakato wa kutunga katiba mpya na kuhakikisha kuwa maadili na utumishi bora unapewa kipaumbele.
[20:09, 20/06/2023] A: Naongezea katika jambo hili.
Vilevile Katiba itoe mwelekeo wa uongozi ndani ya vyama vya siasa.
Maana kansa inaweza kutibiwa ndani ya Serikali lakini kuaachwa mianya ndani ya vyama vya siasa.
Lazima katiba itoe mwelekeo wa namna gani viongozi ndani ya vyama vya siasa wanapatikana.
Kuna mifano ipo mingi tu inayoonesha viongozi wengi ndani ya vyama vya siasa wanapatikana kwa njia ya shortcut.
Unakuta mtu hajawahi kushika wazifa wowote wa chini ndani ya Chama unashitukia mtu huyo anakuwa kiongozi wa ngazi ya juu kabisa ndani ya chama husika.
Lazima kuwepo na hatua mahususi za kufanya recruitment za viongozi.
Mfano mtu hawezi kuwa member wa Executive committee mpaka apitie hatua fulani.
Naomba mwenye maelezo mazuri zaidi aweze kutoa
ASANTENI
[20:29, 20/06/2023] K: Hili neno 🙌🏽 [20:41, 20/06/2023] T: Nakubaliana na wazo lako la kuwa katiba inapaswa kutoa mwelekeo wa uongozi ndani ya vyama vya siasa. Vyama vya siasa ni sehemu muhimu ya mchakato wa kidemokrasia, na ni muhimu kuhakikisha kwamba viongozi wao wanachaguliwa kwa njia yenye uwazi, haki, na staha.Katiba inaweza kuweka vigezo na taratibu za kuchagua viongozi wa vyama vya siasa. Hii inaweza kujumuisha mahitaji ya uzoefu na mchango wa mwanachama ndani ya chama, pamoja na upimaji wa uwezo na sifa zake. Hatua za mchakato wa uteuzi na uchaguzi zinaweza kuwekwa ili kuhakikisha kuwa viongozi wanapatikana kwa njia ya uwazi na kwa kuzingatia mchakato ulio wazi na wa haki.
Kwa mfano, katiba inaweza kuweka masharti kama vile uhitaji wa mwanachama kuwa na uzoefu wa kuwahi kushika nafasi za uongozi ndani ya chama, kushiriki kikamilifu katika shughuli za chama, na kujitolea kwa ajili ya maendeleo ya chama na jamii kwa ujumla. Pia, inaweza kuweka taratibu za kufanya uteuzi na uchaguzi wa viongozi kwa kuzingatia uwazi na uwajibikaji.
Mfumo wa uwazi na uwajibikaji ndani ya vyama vya siasa ni muhimu kwa kuimarisha demokrasia na kuzuia upendeleo, rushwa, na uchochezi wa migawanyiko. Kwa hiyo, katiba inapaswa kuweka miongozo thabiti ya kuwajibisha viongozi wa vyama vya siasa na kuweka mfumo wa uwazi wa fedha na utawala.
Ni muhimu pia kuwa na mchakato wa ndani wa vyama vya siasa ambao unazingatia uwazi, uwajibikaji, na utawala bora. Hii inaweza kujumuisha kuweka utaratibu wa ukaguzi wa ndani wa shughuli za chama na kuwezesha wanachama kutoa malalamiko na kufuatilia uwajibikaji wa viongozi wao.
Kwa ujumla, katiba inapaswa kutoa mwelekeo wazi wa uongozi ndani ya vyama vya siasa na kuhakikisha kuwa viongozi wanachaguliwa kwa njia ya uwazi na uwajibikaji. Hii itasaidia kujenga demokrasia imara na kuzuia matatizo kama vile ukosefu wa uwazi na uongozi wa kutokuwa na uwezo ndani ya vyama vya siasa.
[22:45, 20/06/2023] K: @T Kwa hiyo Sheria ya vyama vya siasa ibadilike kidogo; kuwe na mipaka katika “Malengo” / “objectives” za vyama. ?
Kwa mfano kwa Tanzania ya sasa iwe ni kosa kisheria “kuhamasisha ubaguzi” wa aina yoyotePia upande mwingine Katiba iamuru kuwa somo la uraia liambatane na somo la maadili kwa shule za awali mpaka chuo kikuu
[22:47, 20/06/2023] Dr G: Shukrani [22:51, 20/06/2023] Dr G: Somo la uraia na uadilifu lisiishie shuleni au vyuoni tu bali linapaswa kutolewa kwa watanzania wote na watumishi wote katika kipindi chote. [23:33, 20/06/2023] T: Ndio, kuna umuhimu wa kufanya marekebisho katika sheria za vyama vya siasa ili kuhakikisha kuwa malengo na malengo ya vyama vya siasa yanazingatia maadili na kanuni za demokrasia. Kwa mfano, kuweka mipaka kisheria juu ya kuhamasisha ubaguzi wa aina yoyote ni hatua muhimu katika kudumisha amani, umoja, na usawa ndani ya jamii.Katiba inaweza kuweka msisitizo wa kufuata maadili na kanuni za demokrasia kama sehemu ya malengo na malengo ya vyama vya siasa. Hii inaweza kuweka vigezo na miongozo kwa vyama vya siasa kuhakikisha kwamba shughuli zao zinakuwa za haki, uwazi, na zinazosaidia maendeleo ya kitaifa.
Kuhusu somo la uraia na maadili katika elimu, katiba inaweza kutoa mwongozo wa kuingiza somo la maadili katika mtaala wa shule zote, kutoka shule za awali mpaka chuo kikuu. Hii inasaidia kujenga msingi wa maadili na utamaduni wa uwajibikaji kwa wanafunzi tangu wakiwa wadogo. Elimu ya maadili inaweza kufundisha kanuni za haki, uwajibikaji, uadilifu, usawa, na utawala bora, ambayo ni msingi muhimu wa kujenga jamii yenye maendeleo endelevu na amani.
Kwa kuweka vigezo na kuimarisha maadili katika sheria ya vyama vya siasa na mtaala wa elimu, tunaweza kuweka misingi imara ya uongozi bora na maadili katika jamii. Hii inasaidia kuzuia mwenendo mbaya, ubaguzi, na ukiukwaji wa maadili katika siasa na jamii kwa ujumla.
Related Posts
