Machakos, Kenya – Mashauriano ya kitaifa kwa ajili ya kupitisha Katiba ya Shirikisho la Kisiasa la Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC). Mashauriano haya yaliyoanza tarehe 9 Mei 2023 huko Mombasa na kumalizika 20 Mei 2023 yalihusisha wadau mbalimbali ikiwa ni pamoja na vyama vya kiraia, viongozi wa eneo, na jamii ya biashara.
Lengo la mashauriano haya ni kuongeza uelewa kuhusu mchakato wa kutengeneza Katiba kwa ajili ya EAC kuwa Shirikisho la Kisiasa, kupata maoni ya wadau, na kuandaa umma kwa ajili ya kutoa maoni yao katika rasimu ya Katiba itakapokuwa imeandikwa. Kenya ni Nchi Mshirika wa tatu kufanya mashauriano haya, baada ya Burundi na Uganda.

| Katibu Mkuu wa EAC, Dkt. Peter Mathuki, amesema maoni yatakayokusanywa yatasaidia katika kutunga na kutangaza Katiba ya Shirikisho la EAC. |
Baadhi ya mapendekezo ya wadau ni pamoja na kuondoa mipaka ili kuruhusu uhuru kamili wa kusafiri na biashara, kuwa na kitambulisho cha EAC cha pamoja, na kuanzisha miundo ya kushughulikia usalama wa mipakani. Mapendekezo mengine ni sera ya kigeni ya pamoja, sarafu ya pamoja, na ngazi wazi za maamuzi kwa serikali za Shirikisho na za Kitaifa. Mchakato huu unalenga kuleta maana zaidi katika utangamano wa EAC.
Je nchi nyingine kama Tanzania zifanye nini?

Nchi nyingine kama Tanzania zinapaswa kufanya mambo kadhaa ili kushiriki kikamilifu na kuchangia katika mchakato wa kuunda Katiba ya Shirikisho la Kisiasa la Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC). Hapa kuna hatua muhimu ambazo zinaweza kuchukuliwa:
- Kuelimisha Umma: Serikali inaweza kuanzisha kampeni za elimu kwa umma ili kuwaelimisha wananchi kuhusu mchakato huu muhimu na kuwahamasisha kushiriki kwa kutoa maoni yao na maoni. Elimu inapaswa kujumuisha maelezo ya malengo na faida za Shirikisho la Kisiasa la EAC.
- Kujadiliana na Wadau: Serikali inaweza kuendesha mazungumzo na wadau muhimu, ikiwa ni pamoja na vyama vya kisiasa, asasi za kiraia, viongozi wa kidini, na wadau wengine, ili kusikiliza maoni yao na kujenga msaada kwa mchakato huu.
- Kuwasilisha Maoni: Tanzania inaweza kuhimiza wananchi wake kuwasilisha maoni yao kuhusu aina gani ya Shirikisho la Kisiasa wangetamani kuona katika EAC. Hii inaweza kufanywa kupitia mazungumzo ya umma, mikutano ya hadhara, na njia nyingine za kushirikisha wananchi.
- Kujadiliana na Nchi Wanachama: Tanzania inaweza kufanya majadiliano na nchi wanachama wenzake katika EAC kujadili masuala ya pamoja na kuhakikisha kuwa maslahi ya Tanzania yanazingatiwa katika mchakato wa kuunda Katiba.
- Kuunda Kamati au Tume ya Kitaifa: Serikali inaweza kuunda kamati au tume ya kitaifa kusimamia mchakato wa kuandika maoni ya Tanzania kuhusu Katiba ya Shirikisho la Kisiasa la EAC.
- Kujitayarisha kwa Uwezekano wa Kushiriki: Kama mchakato unavyoendelea na ikiwa Tanzania itaamua kujiunga na Shirikisho la Kisiasa la EAC, inapaswa kuanza kujadiliana ndani ya nchi kuhusu jinsi itakavyoandaa mfumo wake wa utawala kwa kuzingatia katiba mpya ya Shirikisho.

Ni muhimu kwa Tanzania na nchi nyingine wanachama kushiriki kikamilifu katika mchakato huu ili kuhakikisha kuwa Katiba ya Shirikisho la Kisiasa la EAC inawakilisha maslahi ya wananchi na inaunda mfumo wa kisiasa unaofaa kwa eneo hilo.



